از نگاه سند تحول بنیادین آموز و پرورش، ساحت‌های تعلیم وتربیت به شش دسته تقسیم می شوند. این ساحت‌ها به‌عنوان ابعاد مختلف رشد و تعالی انسان طراحی شده‌اند تا نظام آموزشی بتواند به‌جای تمرکز صرف بر آموزش‌های شناختی، به پرورش متوازن و جامع دانش‌آموزان در تمامی جنبه‌های وجودی آنها بپردازد. در نتیجه خروجی های ساختاری و الگوهای عملکرد سند از جمله طراحی برنامه‌های درسی، فعالیت‌های فوق‌برنامه و ارزشیابی تحصیلی نیز با استفاده از این چارچوب نظری تدوین شده اند. همتت نیز با اتکا بر همین مبانی نظری اصول پنجگانه خود را تدوین کرده است.
با چکیده سازی این شش ساحت می توانیم ارکان مدرسه را در سه مورد احصا کنیم؛
- تربیت دینی
- آموزش و یادگیری
- توانمندسازی
در متوسطه دوم همت، با تمرکز بر سه رکن اساسی مدرسه و برای رسیدن به اهداف و عملیاتی کردن اصول همت، روش ها و ابزارهای اجرایی ذیل طراحی و انتخاب شده اند و با تکیه بر آنها روش همت شکل می گیرد. لازم به ذکر است که با توجه به ماهیت درهم‌تنیده و پیچیدۀ تعلیم و تربیت، دسته بندی ابزارهای زیر با تساهل انجام گرفته و برخی روش ها در دو یا هر سه رکن قابل تعریف اند.
آموزش و یادگیری
از دیدگاه همت، رسیدگی شایسته به وضعیت درسی و تحصیلی یکی از بخش های ناگزیر دیدگاه تربیت محور است و این مطلب از چند جهت قابل تبیین است؛ از جمله: تدبیر و آینده نگری، مسئولیت پذیری، بلندهمتی و ... این مهم درباره نوجوانانی که ادامه مسیر زندگی خود را در متوسطه نظری و با چشم انداز ورود به دانشگاه و حیطۀ تخصصی پیگیری می کنند و کنکور را در این مسیر در پیش دارند، برجسته تر نیز خواهد بود.
- برنامه جامع آموزش و ارزیابی
- کادر و دبیران توانمند و متخصص
- دپارتمان حرفه ای مشاوره
- کمپینگ و پانسیون مطالعاتی
فرامدرسۀ آینده ساز
رکن توانمندسازی در همت به گونه ای تعریف می شود که فلسفۀ تحصیل را تکمیل کند. توانمندسازی در متوسطۀ دوم ناظر به این است که نوجوانان ما برای زندگی آینده آماده باشند. این آمادگی باید به گونه ای باشد که به افراد کمک کند تا بتوانند شخصیت قدرتمندی از خود بسازند، برای شناخت و انتخاب رشتۀ دانشگاهی خود آماده شوند و نهایتا آیندۀ تخصصی و شغلی خود را از امروز انتخاب کنند و بسازند.
- هدایت تحصیلی ناظر به دانشگاه
- المپیادها و رویدادهای علمی
- دوره های نیمه تخصصی
تربیت دینی
نگاه همت به تربیت و تربیت دینی، متمرکز بر این نیست که متربیان را به متعبدان آداب و ظواهر دینی کند. بلکه آن را منظومه‌ای پرستاره می بیند که بیشتر در هفت مولفه شخصیتی متبلور می شود و برای پیگیری، باید آن را ابتدا در روح کلی و اجزای مختلف مدرسه رهگیری کرد و در روش های پیش گفته نیز رد آن را می توان دید.
- مسئولیت پذیری و اثربخشی
- زیست بوم پویا و راهبری کارآ
- بسته دروس هدفمند